پنجشنبه 1 آذر 1403En
سوالات متداول قانون جدید چک
****
1- طبق اطلاع رسانی قرار بر ثبت چک ها در سامانه صیاد است این سامانه چیست و در کجا در دسترس است؟
پاسخ:
صیاد، سامانه یکپارچه‌ در بانک مرکزی است و براساس قانون جدید چک، چک‌ها در این سامانه ثبت، تایید و منتقل می شوند.
در حال حاضر ابزارهای دسترسی به سامانه صیاد شامل برنامک های موبایلی حوزه پرداخت است که آماده ارائه خدمات ثبت، تایید و انتقال چک به صورت اختیاری هستند و فهرست آنها در سایت شاپرک منتشر می‌شود. اینترنت بانک و همراه بانک بانک ها و موسسات اعتباری نیز به زودی امکان دسترسی به سامانه صیاد را فراهم می‌کنند. شعب بانک ها هم این خدمت را برای کسایی که دسترسی به اینترنت ندارند، انجام می دهند. همچنین بانک مرکزی در حال بررسی روش های دیگر دسترسی به سامانه صیاد از جمله تلفن‌بانک، ابزار پیامکی، کدهای دستوری و سایر روش‌هایی است که توسط شبکه بانکی اطلاع‌رسانی خواهند شد.
****
2- از چه زمانی ثبت چک ها در صیاد اجباری می‌شود؟
پاسخ:
از ابتدای سال 1400، ثبت چک های جدید در سامانه صیاد اجباری شده است. البته بانک مرکزی در آینده، چک های موجود را جمع‌آوری و با چک‌های جدید جایگزین می‌کند و در این خصوص، فرجه زمانی مناسب را در اختیار مشتریان قرار می دهد تا مشکلی به وجود نیاید.
****
3- چک‌های جدید چه ویژگی‌هایی دارند؟
پاسخ:
چک‌های جدید چند ویژگی دارند که از چک های موجود متفاوت است. مثلا رنگ چک‌های قبلی صورتی و سبز است اما چک‌های جدید با تم رنگ بنفش چاپ و منتشر می‌شوند. همچنین بر روی برگه چک‌های جدید عبارت«کارسازی این چک منوط به ثبت صدور، دریافت و انتقال آن در سامانه صیاد است.» درج شده است.
****
4- اگر بانک عامل اپلیکشین یا نرم‌افزار نداشته باشد، مشتریانی که دارای چک جدید صیاد هستند چگونه می‌توانند چک خود را در سامانه صیاد ثبت کنند؟
پاسخ:
می‌توانند به شعبه مراجعه کنند یا از طریق اپلیکیشن‌های پرداخت عمومی برای دسترسی به سامانه صیاد استفاده کنند.
****
5- در استفاده از چک‌های جدید برای افرادی که به هر دلیل نمی‌توانند به اینترنت دسترسی داشته باشند، راهکاری در نظر گرفته شده است؟
پاسخ:
این دسته از افراد می‌توانند به شعبه بانک مراجعه کنند. البته سایر روش های دسترسی به صیاد نیز در بانک مرکزی در دست بررسی است که به محض اجرایی شدن، حتما اطلاع رسانی خواهد شد.
****
6- چگونه باید اطلاعات چک را ثبت کرد؟
پاسخ:
پس از درج مندرجات چک در برگ آن، صادر کننده چک به یکی از ابزارهای دسترسی به سامانه صیاد مراجعه کرده و ‌سپس اقدام به ورود اطلاعات چک و اطلاعات هویتی ذینفع/ذینفعان می‌کند.
خلاصه مراحل به شرح زیر است:
1- ثبت مندرجات شامل تاریخ سررسید، مبلغ و اطلاعات هویتی ذینفع در برگ چک
2- مراجعه به یکی از ابزارهای دسترسی به سامانه صیاد
3- احراز هویت:
- احراز هویت در اینترنت‌بانک و برنامک موبایلی بانک، صرفاً یک بار پس از دریافت نام کاربری و رمز عبور این برنامه‌ها انجام می‌شود.
- احراز هویت در برنامک‌های موبایلی حوزه پرداخت از طریق ورود اطلاعات یکی از کارت‌های بانکی متعلق به صادرکننده چک نزد همان بانکی که دسته چک وی را صادر کرده است، انجام می‌شود.
- احراز هویت در شعب بانک‌های عامل طبق روال‌های موجود انجام می‌شود.
4- ورود مندرجات چک در سامانه صیاد و تکمیل فیلد«بابت»
5- تایید و ثبت اولیه چک
****
7- چگونه باید اطلاعات چک را تایید کرد؟
پاسخ:
با توجه به اینکه ثبت نهایی چک منوط به استعلام و تطبیق مندرجات برگ چک با اطلاعات ثبت شده در سامانه صیاد می‌باشد، گیرنده چک با در دست داشتن برگ چک اقدامات زیر را صورت خواهد داد:
1- مراجعه به یکی از ابزارهای دسترسی به سامانه صیاد (لزومی به یکسان بودن ابزار مورد استفاده توسط صادرکننده و تایید‌کننده چک وجود ندارد)
2- احراز هویت:
- احراز هویت در اینترنت‌بانک و برنامک موبایلی بانک، صرفاً یک بار پس از دریافت نام کاربری و رمز عبور این برنامه‌ها انجام می‌شود.
- احراز هویت در برنامک‌های موبایلی حوزه پرداخت از طریق ورود اطلاعات یکی از کارت‌های بانکی متعلق به ذینفع چک انجام می‌شود.
- احراز هویت در شعب بانک‌های عامل طبق روال‌های موجود انجام می‌شود.
3- استعلام و تطبیق مندرجات برگ چک شامل تاریخ سررسید، مبلغ و اطلاعات هویتی ذینفع
4- تایید یا رد چک براساس انطباق یا عدم انطباق مندرجات
در صورت تایید چک: چک در وضعیت ثبت نهایی تلقی می‌شود و قابلیت نقد شدن در سررسید را خواهد داشت.
در صورت رد چک: ذینفع ضمن انتخاب حداقل یکی از دلایل مندرج در سامانه، می‌بایست فیزیک چک را به صادرکننده/انتقال‌دهنده عودت دهد.
نکته: مراجعه به سامانه صیاد از طریق برنامک‌های موبایلی حوزه پرداخت برای ثبت، تایید یا انتقال چک صرفا باید از طریق تلفن‌همراهی که سیم‌کارت آن متعلق به خود شخص است، انجام شود.
****
8- پشت نویسی چک برای انتقال به چه روالی انجام می شود؟‌
پاسخ:
پشت نویسی چک‌های  قبلی برای انتقال، طبق روال قبلی ادامه دارد اما انتقال چک‌های جدید به رنگ بنفش باید از طریق سامانه صیاد انجام شود.
****
9- چگونه می‌توان چک را از طریق سامانه صیاد انتقال داد؟
پاسخ:
در قانون جدید چک پشت‌نویسی با درج اطلاعات مربوطه در سامانه صیاد جایگزین شده است. بر این اساس، مراحل زیر توسط انتقال دهنده چک می‌بایست انجام گیرد:
1- مراجعه به یکی از ابزارهای دسترسی به سامانه صیاد
2- احراز هویت:
- احراز هویت در اینترنت‌بانک و برنامک موبایلی بانک، صرفاً یک بار پس از دریافت نام کاربری و رمز عبور این برنامه‌ها انجام می‌شود.
- احراز هویت در برنامک‌های موبایلی حوزه پرداخت از طریق ورود اطلاعات یکی از کارت‌های بانکی متعلق به ذینفع چک انجام می‌شود.
- احراز هویت در شعب بانک‌های عامل طبق روال‌های موجود انجام می‌شود.
3- ورود شناسه صیادی برگ چک متعلق به انتقال دهنده در سامانه صیاد
4- ورود اطلاعات مربوط به قلم اطلاعاتی«بابت» و هویت ذینفع جدید چک(انتقال‌گیرنده)
5- تایید و ثبت اولیه انتقال چک
در انتقال چک نیز ذینفع جدید چک(انتقال‌گیرنده) باید مرحله تایید را پس از دریافت برگه چک در سامانه صیاد انجام دهد.
****
10- آیا چک‌های قدیمی می‌توانند در وجه حامل صادر شوند؟
پاسخ:
چک‌های قدیمی به شکل سابق می‌توانند کارسازی شوند و بنابراین در وجه حامل نیز می‌توانند صادر شوند.