وفق مجموعه قوانین و مقررات متحد الشکل اعتبارات اسنادی (Ucp۶۰۰)، اعتبار اسنادی عبارت است از هرگونه ترتیباتی، به هرنام یا توصیفی، که در بر گیرنده تعهد قطعی و برگشت ناپذیر بانک گشاینده نسبت به پذیرش پرداخت اسناد ارائه شده طبق شرایط اعتبار است.
۱. اعتبارات اسنادی دیداری
الف) گشایش اعتبار اسنادی دیداری، بابت واردات کالا
- اشخاص مشمول: همه اشخاص حقیقی و حقوقی
- انوع کالا: کالاهای مجاز برطبق مقررات صادرات و واردات و اولویت بندی کالاها
مراحل انجام کار
- اخذ پروفرما وانجام ثبت سفارش از سوی مشتری وعنداللزوم اخذ مجوزهای ذیربط؛
- ارائه مدارک لازم (شماره هشت رقمی ثبت سفارش انجام شده، پروفرما، بیمه نامه، فرم پذیرش بازرسی قبل از حمل از شرکت بازرسی مجاز و) به شعبه بانک ملت موردنظر مشتری؛
تبصره: انجام تشریفات مناقصه یا ارائه مجوز ترک تشریفات مناقصه برای خریدهای دولتی بیش از ده میلیون دلار الزامی است.
- بررسی اهلیت وظرفیت اعتباری مشتری، صدور مصوبه اعتباری، و تعیین میزان پیش دریافت مورد نیاز(وفق آخرین ابلاغیه خط مشی و سیاست اعتباری بانک)؛
تبصره: میزان پیش دریافت برای واردات همه کالاها توسط وزارت خانه ها و نهادهای دولتی که از بودجه عمومی استفاده می کنند ۱۰۰ درصد مبلغ اعتبار در روز گشایش اعتبار.
- تامین هزینه های گشایش اعتبار اسنادی، توسط مشتری؛
- گشایش اعتبار اسنادی، پس از طی مراحل تخصیص ارز از طریق بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران وخرید ارز مربوطه وفق مصوبه؛
- وصول اسناد حمل از کارگزار؛
- تأمین معادل ریالی تتمه وجه اعتبار توسط مشتری، ظَهر نویسی و تحویل اسناد به مشتری برای ترخیص کالا؛
- ترخیص کالا توسط مشتری و ارائه شماره کوتاژ به شعبه برای رفع تعهد ارزی
ب) واردات خدمات و کالا-خدمات، از راه گشایش اعتبار اسنادی
اعتبارات اسنادی صرفاً خدماتی با ارز متقاضی قابل انجام می باشد.
- اشخاص مشمول: همه اشخاص حقیقی و حقوقی
- نوع خدمات: خدمات مشاوره کارشناسان خارجی، انجام آموزش (اعم از داخل کشور و خارج از کشور)، خدمات کارشناسی نصب و راه اندازی دستگاه هایی که به خارج ارسال می شود، خدمات ایزو برای استفاده از شبکه رایانه ای (مانند اینترنت و اجاره دستگاه ها)، اسناد طراحی و مهندسی و جز آن برای گزارش واردات خدمات یا کالا-خدمات بیش از مبلغ مذکور باشد، اخذ مجوز از بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران ضروری است
مراحل انجام کار
- مراجعه مشتری به وزارت خانه ذیربط، و ارائه پروفرما، و دریافت مجوز ورود کالا؛
تبصره: چنانچه صرفاً ورود خدمات منظور باشد، مراجعه مشتری به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران- اداره نظارت ارز، و دریافت اوراق ثبت خدمت، سپس مراجعه به بانک ملت برای دریافت شماره هشت رقمی؛
- ارائه مدارک لازم (شماره هشت رقمی ثبت سفارش یا اوراق ثبت خدمت (برحسب مورد)، پروفرما، و درصورت نیاز مجوز"سازمان حمل ونقل و پایانه های کشور") به یکی از شعب بانک ملت؛
- بررسی اهلیت وظرفیت اعتباری مشتری، صدور مصوبه اعتباری، و تعیین میزان پیش پرداخت مورد نیاز؛
تبصره: میزان پیش دریافت برای واردات هرگونه کالا و خدمات توسط وزارت خانه ها ونهادهای دولتی که از بودجه عمومی استفاده می کنند ۱۰۰ درصد مبلغ اعتبار در روز گشایش است.
- تامین هزینه های افتتاح اعتبار اسنادی، توسط مشتری؛
- ۵. افتتاح اعتبار اسنادی، با درج شرط ارائه ۱۰ درصد ضمانت نامه حسن انجام کار (از راه ارسال پیام سوئیفتی)؛
تبصره: درج شرط کسر مالیات و دیگر کسورات قانونی (مطابق نظر"وزارت امور اقتصادی و دارائی") از مبلغ خدمات در ضمن شرایط اعتبار اسنادی ضروری است، مگر آنکه وزرات مذکور کسر مالیات را ضروری نداند.
- ارائه صورت حساب انجام کار و اخذ تاییدیه خریدار؛
- تامین مابه التفاوت مبلغ پیش دریافت اولیه تا وجه مورد نیاز توسط مشتری، و پرداخت وجه به ذی نفع.
- ارائه مدارک لازم برای رفع تعهد ارزی وفق مجموعه مقررات ارزی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.
۲. اعتبار اسنادی مدتدار
- اشخاص مجاز: همه اشخاص حقیقی وحقوقی
- کالاهای مجاز: همه کالاهای مجاز ( مطابق مقررات واردات وصادرات )
مراحل انجام کار
- ارائه پروفرما ودریافت مجوز وزارتخانه ذی ربط؛
- ارائه درخواست مشتری به همراه مدارک لازم برای گشایش اعتبار اسنادی، به شعبه؛
- پس از ظرفیت شناسی اعتباری مشتری ، صدور مصوبات اعتباری مربوطه وتعیین میزان پیش دریافت ومیان دریافت ( وفق آخرین ابلاغیه خط مشی و سیاست اعتباری بانک)؛
- بررسی مطابقت با قوانین بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران؛
- اخذ مجوزهای لازم؛
- تأمین پیش دریافت و هزینه های گشایش اعتبار اسنادی توسط مشتری؛
- گشایش اعتبار اسنادی مدتدار؛
- حمل کالا ودریافت اسناد حمل از کارگزار؛
- تأمین میان دریافت و کارمزدهای مربوطه توسط مشتری؛
- ظهرنویسی وتحویل اسناد به مشتری ، برای ترخیص کالا؛
- ترخیص کالا توسط مشتری وارائه جواز سبز گمرکی مطابق با شرایط اعتبار اسنادی برای رفع تعهد ارزی؛
- تأمین مابقی مبلغ اعتبار در سررسید پرداخت توسط مشتری
۳. واردات کالا و کالا-خدمات، از طریق ثبت سفارش برات اسنادی
ثبت سفارش برات اسنادی یکی از روش های پرداخت ثمن معامله در معاملات است که در ایران به نام"ثبت سفارش براتی" و یا"برات اسنادی" شناخته می شود. این روش در معاملات بین المللی تحت عنوان روش وصولی اسنادی یا Documentary Collection مورد استفاده قرار می گیرد. این روش در مقایسه با اعتبار اسنادی، برای خریدار ریسک کمتر و برای فروشنده ریسک بیشتری را دربردارد، لذا در مواردی بعنوان روش پرداخت مورد استفاده قرار می گیرد که اعتماد و اطمینان نسبی فی مابین فروشنده و خریدار وجود دارد.
در برات اسنادی، بانک به عنوان امین و واسطه میان خریدار و فروشنده قرار می گیرد. به دستور فروشنده اسنـاد مربوط به حمل کالا یا انجام خدمات را در مقابل دریافت مبلغ بدهی یا قبول برات به خریدار تحویل می دهد.
- اشخاص مشمول: همه اشخاص حقیقی و حقوقی
- واردات مجاز: همه کالاهای مجاز (مطابق مقررات واردات و صادرات)
مراحل انجام کار
- مراجعه مشتری به وزارت خانه ذیربط و ارائه پروفرما، و دریافت مجوز ورود کالا یا کالا-خدمات؛
- مراجعه مشتری به"وزرات صنعت، معدن و تجارت" و اخذ مجوز ورود کالا؛
- ارائه مدارک لازم (شماره هشت رقمی ثبت سفارش دریافت شده از"وزارت صنعت، معدن و تجارت"، پروفرما، بیمه نامه، و درصورت نیاز مجوز"سازمان حمل و نقل و پایانه های کشور") به یکی ازشعب بانک ملت؛
- بررسی اهلیت اعتباری مشتری، صدور مصوبه اعتباری، و تعیین میزان پیش دریافت درصورت لزوم؛
- ابلاغ شماره برات به مشتری؛
- دریافت اسناد حمل پیوست برات، از طریق بانک کارگزار؛
- پرداخت حق تمبر مالیاتی توسط مشتری وارائه رسید پرداخت به شعبه؛
- درمورد بروات دیداری، تامین وجه توسط مشتری، ظهرنویسی و تحویل اسناد به مشتری، و پرداخت وجه بر حسب مورد (ویژه برات های دیداری)؛
- درمورد بروات مدت دار، پذیره نویسی توسط مشتری، تضمین پرداخت توسط بانک ملت (در صورت درخواست مشتری و پذیرش بانک)، ظهر نویسی و تحویل اسناد حمل به مشتری برای ترخیص کالا (ویژه برات های مدت دار)؛
- ترخیص کالا توسط مشتری و ارائه جواز سبز گمرکی مطابق، در خصوص تمام بروات اسنادی که ارز آن از محل ارز بین بانکی تامین و پرداخت گردیده است.
۴. واردات کالا از طریق حواله ارزی از محل ثبت سفارش
واردات کالا از طریق"حواله ارزی از محل ثبت سفارش"، یکی از روش های پرداخت است که در این روش قبل از ارسال کالا و صدور اسناد و بر اساس پروفرما وجه کالا توسط خریدار به فروشنده پرداخت می گردد (Full Advance Payment).
این روش فاقد تضامین لازم از جانب فروشندگان بابت تنظیم اسناد و ارسال کالا می باشد و در مقایسه با اعتبار و بروات بیشترین ریسک را برای واردکننده کالا به همراه دارد.
- اشخاص مشمول: همه اشخاص حقیقی و حقوقی
- کالاهای مجاز: همه کالاهای مجاز (مطابق مقررات واردات و صادرات)
مراحل انجام کار
- مراجعه مشتری به وزارت خانه ذیربط، و ارائه پروفرما، و دریافت مجوز ورود کالا؛
- مراجعه مشتری به"وزارت صنعت، معدن و تجارت"، و اخذ مجوز ورود کالا؛
- ارائه مدارک لازم (شماره هشت رقمی ثبت سفارش دریافت شده از"وزارت صنعت، معدن و تجارت"، پروفرما، بیمه نامه، و درصورت نیاز مجوز"سازمان حمل و نقل و پایانه های کشور") به یکی از شعب بانک ملت؛
تبصره: انجام تشریفات مناقصه یا ارائه مجوز ترک تشریفات مناقصه برای خریدهای دولتی بیش از ده میلیون دلار ضروری است.
- بررسی اهلیت اعتباری مشتری، و صدور مصوبه اعتباری؛
- اخذ مجوز ارسال حواله از بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، در خصوص حواله هایی که مبلغ آنها بیش از اندازه مجاز (تعیین شده در مقررات) باشد؛
- اخذ مصوبه شعبه؛
- تامین هزینه های صدور حواله، توسط مشتری؛
- ارسال حواله ارزی؛
- حمل کالا و دریافت اسناد حمل؛
- ظَهرنویسی و تحویل اسناد به مشتری، برای ترخیص کالا؛
- ترخیص کالا و اعلام مراتب توسط مشتری به بانک برای رفع تعهد ارزی